रोशन पराजुलीका तीन लघुकथा

रोशन पराजुली

महामानव ज्योति

‘कर्तब्यले कर्मको बोध गराउँछ र त समाजमा विचार लागू गर्न सकिन्छ ।‘

यस्तै यस्तै बिश्वासहरु मनमा गुन्दै उ लक्ष्य प्राप्तिको शिखर चुम्न अघि बढ्छ ।

समय उस्को साथि थियो । समयको मार्ग निर्देशन अनुसार उ गन्तब्यमा पनि पुग्यो ।

सृष्टिको परिभाषा बुझाउनु पनि थियो उस्लाई ।

समयले दिएको चिनारी पनि बताउनु थियो उस्लाई ।

सार्थक परिभाषा र परिचयका आधारमा निर्धारित समय अनुसार सुन्दर वबस्तुचित्र पनि कोर्नु थियो उस्लाई ।

ब्रम्हाण्डमा भएका जीवनहरुको परिचय अनि परिभाषा पनि दिनु थियो ।

सहजिकरणको बाटो अनि सृष्टिको मूल थलो नेपाल भनेर सहज गर्नु पनि थियो ।

उसले हिँडेको बाटो जताततै उज्यालो देख्थ्यो । माथि ज्योतिको मार्ग निर्देशन अनुसार उस्ले मानव सभ्यताको परिचय परिभाषा र जीवन चक्रबारे बताउनु थियो । र त ऊमात्र सत्य थियो ।

विचार शुद्व गथ्र्याे । व्यवहार शुद्व गथ्र्याे । सबैलाई समान देख्थ्यो । लोभ लालच केही थिएन । हिंसा उस्ले जान्दै जानेको थिएन । बाटो पनि सत्य नै थियो । कर्म पनि सत्य नै गथ्र्याे । आफ्नो परिभाषा पनि आफंै सुनाउँथ्यो । गन्तव्य पनि आफंै निर्धारण गर्ने खुवि थियो । कसैलाई बाधा नदिने उस्को स्वभाव थियो । अज्ञानिलाई ज्ञानको बाटोबाट माहान बनाउथ्यो । उ आफू चाहिँ एक्लो थियो अरुलाई एक बनाउँथ्यो ।

फूलको माला उनेर सजाउँन सिपालु पनि थियो ।

धर्य उस्को महान गुण थियो ।

सबैले उस्लाई सम्मान र पुज्यमान पनि गर्थे ।

भोकोलाई अन्न र प्यासिलाई पानी दिने उ दयाको सागर थियो, ऊ ।

सबैको ऊ प्रिय विधाता थियो ।

कर

मुख्य बजारको एतिहासिक चौतारामा प्राय पाकाहरुको जमघट भै रहन्थ्यो ।

उनीहरु आफ्ना बिचार र व्यवहार बाड्न बस्थे ।

दु:ख सुख्खका अनुभूति साटासाट पनि गर्थे ।

सन्तबीर बाजे हातमा झाडु बोकेर घरबाट हिँडेँ ।

कर्मबीर बाजे सातु सामल पानी बोकेर हिँडेँ ।

धर्मबीर बाजे केही कविता, कथा, उपन्यास र पत्रिका बोकेर हिँडेँ ।

मानबीर बाजे रेडियो काँधमा भिरेर घरबाट निस्के ।

शुरुबीर बाजे हातमा लौरो र चकटी बोकेर घरबाट निस्के ।

प्राय उनीहरु नौ बजे नै घरबाट निस्कन्थे ।

समय उमीहरुले नै निर्धारण गरेका थिए ।

जागिरबाट रिटार्ड जीवन बाँचेका उनीहरु ।

प्राय उनीहरु बेग्लै जिल्लाबाट बसाइँ सरेर यतै घरजम गरी बसेका हुन् ।

एक दिन सधै झै निर्धारित समयमा उनीहरु जब चौतारामा पाइला टेके । उनीहरु सबैको आँखा एकै चोटी त्यहा राखेको सूचना पाटीमा पर्याे ।

त्यहा नगरपालिकाको सूचना थियो ।

‘यो चौतारा माँसेर स–शुल्कको सुन्दर पार्क बनाउँनेछांै ।’ यहाँहरुसँग हामी माफी चाहान्छौं !

बिचरा पाकाहरु एकआपसमा मुखा मुख गर्दै छक्क परेर हेर्न थाले ।

मानवता ?

‘ट्याटु ट्याटु ट्याटु ट्याटु’ एम्बुलेन्सको आवाज गाउँमा गुन्जियो ।

रगात्मय रमाजी र हिड्न गार्हाे विमलाजीलाई गाउँको बाटोमा ट्याम्पो दुर्घटना भएपश्चात लिन हतारमा आयो ।

‘लु लु छिटो छिटो हतार गराँै । रमाजीको मुखबाट रगत बगिरहेछ ढिला नगरौं ।’

गाउँलेको उपस्थितिमा दुवैलाई एम्बुलेन्समा राखेर भाइ कान्छा यानी रमाजीको देवर बाबू एम्बुलेन्स लिएर जंगलको बाटो हुँदै अस्पताल तिर लागँे ।

‘ट्याटु ट्याटु ट्याटु’ गर्दै एम्बुलेन्स अघि अघि । केही गाउँलेसहित ट्याम्पु ड्राइभर दिनेशजी पनि अस्पताल तिर हानिए ।

विचरा दिनेश भरखर बुइनिको गौना गरेर विदाइ गरेको दुई महिनामात्र भएको थियो ।

आफंैले बोकेका साथिका श्रीमती, नानि र भाउजू ट्याम्पु दुर्घटना हुँदा कता कता डरमिश्रित चेहरा थियो उस्को ।

कोहि ‘यस्लाई छाड्नु हुन्न’ भन्ने थिए त, कोहि ‘विचरा दिनेश दु:ख गरेर कमाएको घडेरी पनि सकिने भयो’ भन्दै थिए ।

ऊ पनि आँट गरिरहेको थियो । घडेरि बेचेँर भए पनि साथिको भाउजु र जहानको उपचार गर्छु भन्ने थियो उस्लाई ।

अस्पताल परिसरमा ऊलगायत गाउँका केही भलादमी एम्बुलेन्ससँगै पुगे ।

हतार हतार गरेर आकस्मिक कक्षमा दुवैलाई पुर्‍याउनासाथ उपचार सुरु भई हाल्यो ।

जम्मा उपचार खर्च बन्यो बैसठ्ठी हजार ।

ऊ अवाक भयो अनि शिरमा हात राख्यो । उपचार सुरु हुँदामात्र यति अरु कति लाग्ला विष्म्रित भावमा अल्झियो ।

‘लु यहाँ उपचार हुन सक्दैन तपाईहरु बिमारी काठमाडौं लानुस ।’

अस्पताल प्रसासनको यस्तो अन्यौलताले उ झन झस्कियो ।

तर पनि आँट हार्या छैन इज्जतको ख्याल गर्याे उस्ले ।

‘हेलो, यो सरकारी अस्पताल हो ?’

‘हजुर हो त’ उतावाट जवाफ आयो ।

‘दुर्घटनाको बिमारी रिफर गरेर ल्याउँनु छ ।’

‘कहाँबाट ?’

‘हजुर नेपालगन्जबाट !’

‘हजुर वेड खाली छैन त ।’

‘ए हुन्छ ।’

‘पँख्नुस न तपाइका कोहि छन् चिनजानका यो अस्पतालमा ?’

‘छैन त ।’

‘ल सरी हामीबाट पार लाग्दैन माफ गर्नुस है ।’

फोन काटिन्छ ।

‘हजुर यो निजी अस्पताल हो ?’

‘हजुर, हो त ?’

‘हजुर कहाँवाट नि ?’

‘म नेपालगन्जबाट है ।’

गर्ब साथ

उस्ले भन्यो ।

‘ए अनि खर्च कति जम्मा छ त ?’

‘छैन, त्यस्तै पचास हजार मात्र छ ।’

‘ला सरी ल हामी सक्दैनौ । यहाँ उपचार गर्न पैसा नहुनेलाई गार्हाे छ है ।’

विचरा दिनेश टाउँकामा हाथ राखेर थुचुक्क बस्यो ।

‘थुक्क मानवता’ भन्दै चिच्याउन थाल्यो ऊ ।